KLASİK YA DA MODERN? DÜRRENMATT'IN DEDEKTİFİ KOMİSER BÄRLACH
No Thumbnail Available
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Suç ve suçlu anlatılarının edebiyattaki temsilcisi olan polisiye türü ortaya çıkışından günümüze kadar çeşitli gelişim ve değişim evrelerinden geçmiştir. Bu süreç içerisinde hem biçim ve kurgu hem de kişiler kadrosunda çeşitli gelişim ve değişimler gerçekleşmiştir. Belirli bir şablona dayalı olan klasik polisiye anlatıların şablonunun kırılmasıyla birlikte polisiyenin en önemli figürü olan dedektif de artık klasik dedektif özelliklerinin dışına çıkmaya başlamıştır. Friedrich Dürrenmatt’ın “Yargıç ve Celladı” ile “Şüphe” adlı polisiye romanlarının dedektifi olan komiser Bärlach klasik dedektiflerle bazı ortak özelliklere sahip olsa da klasik dedektifler arasında sayılıp sayılamayacağı tartışmalı bir konu olmuştur. Bu çalışmada söz konusu tartışmaya yön verebilmek adına klasik dedektiflerin özellikleri genel hatlarıyla ortaya koyularak komiser Bärlach’ın yetenekleri, kişilik özellikleri ve alışkanlıkları kıyaslanmaya çalışılmıştır. Dürrenmatt’ın dedektif figürü komiser Bärlach’ın hangi yönleriyle klasik dedektifler arasında sayılabileceği ve hangi yönleriyle klasik dedektiflerden ayrıldığı “Yargıç ve Celladı” ile “Şüphe” adlı eserlerinden yapılan örneklerle de desteklenerek gösterilmiştir. Sonuç olarak Dürrenmatt’ın her iki eserde de görülen komiser Bärlach figürünün “Yargıç ve Celladı” romanının ilk bölümlerinde genel anlamda klasik polisiye roman dedektifleriyle kesişim noktalarına sahip olduğu izlenimini vermiştir. Ancak komiser Bärlach “Şüphe” romanı boyunca artarak devam eden bir tersine gelişim süreciyle klasik dedektifin o mükemmel özelliklerinden uzaklaşmıştır. Böylece Friedrich Dürrenmatt, komiser Bärlach’ı klasik dedektif figürüne ait şablon özelliklerin ötesine taşıyarak klasik polisiye roman dedektifinin zıt kutbunda yer alacak bir “anti-dedektif” figürü yaratmıştır.
Description
Keywords
Polisiye Roman, Friedrich Dürrenmatt, Klasik dedektif