Türkiye'de farklı bölgelerden alınan bazı sızma zeytinyağı örneklerinin antioksidan ve hücre koruyucu etkilerinin incelenmesi
No Thumbnail Available
Date
2023
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara Üniversitesi
Abstract
Sızma zeytinyağlar, Akdeniz diyetinde önemli bir yere sahiptir. Sızma zeytinyağı tüketimi insan sağlığı üzerinde çeşitli faydalı etkilerle ilişkilendirilmektedir. Bu faydalı etkiler, doymamış yağ asitleri ve fenolik bileşikler bakımından zengin kimyasal bileşimlerine atfedilebilir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'nin farklı bölgelerinden elde edilen 5 sızma zeytinyağı örneğinin (Ayvalık, İzmir sofralık, Kilis yağlık, Tavşan yüreği ve Memecik) antioksidan ve hücre koruyucu özelliklerini incelemektir. İlk olarak, farklı sızma zeytinyağı örneklerinin fenolik fraksiyonları, ekstraksiyon çözücüsü olarak %80 metanol kullanılarak ekstre edilmiştir. Farklı fenolik fraksiyonların toplam fenolik bileşikleri ve flavonoidleri belirlenmiştir. Farklı natürel sızma zeytinyağı örneklerinin toplam fenolik ve flavonoid içeriğinin belirlenmesi sırasıyla Folin Ciocalteu ve alüminyum klorür kolorimetrik yöntemiyle yapılmıştır. Daha sonra farklı sızma zeytinyağı ekstrelerinin antioksidan ve sitoprotektif aktiviteleri değerlendirilmiştir. Antioksidan aktivite DPPH ve ABTS antiradikal yöntemleri ile değerlendirilmiştir. Farklı sızma zeytinyağı örneklerinin glutatyon peroksidaz (GPx), glutatyon-S-transferaz (GST) ve süperoksit dismutaz (SOD) üzerindeki etkileri belirlenmiştir. Öte yandan, sızma zeytinyağı örneklerinin diyabetik komplikasyonlarda rol oynayan bir enzim olan aldoz redüktaz üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. İzmir Sofralık, Kilis yağlık ve Memecik örneklerinin fenolik bileşik içerikleri sırasıyla; 180.12, 157.76 ve 122.04 mg GAE/g olarak belirlenmiştir. En yüksek flavonoid bileşik içerikleri Kilis yağlık, Memecik ve Ayvalık örneklerinden elde edilmiştir ve bu değerler sırasıyla; 273.06, 244.93 ve 176.82 mg GAE/g olarak tespit edilmiştir. IC 50 değerleri sırasıyla; 0.82 ve 1.20 mg/mL olan Kilis yağlık ve İzmir sofralığın, DPPH radikalinin indirgenmesinde daha etkili olduğu bulunmuştur. ABTS radikalinin indirgenmesinde Memecik ve Kilis yağlık sırasıyla 0,38 ve 0,56 mg/mL IC50 değerleri ile en iyi antiradikal aktiviteyi göstermiştir. Kilis yağlık, İzmir sofralık, Memecik ve Ayvalık örnekleri SOD aktivitesini sırasıyla %52.29, %43.67, %27.87 ve %19.14 oranında arttırırken Tavşan yüreği özütünde inhibisyon etki göstermiştir. Tüm EVOO'lar GPX aktivitesini inhibe etmiş, Kilis yağlık ve İzmir sofralık sırasıyla %49,58 ve %39,69 ile en yüksek inhibisyon değerine ulaştığı bulunmuştur. Tavşan yüreği ve Memecik örnekleri sırasıyla %34,61 ve %30,38 ile GST üzerinde en yüksek inhibisyon değerine sahiptir. İzmir sofralık, Kilis yağlık ve Memecik örneklerinin aldoz redüktaz aktivitesi üzerine inhibitör etkileri sırasıyla %79,96, %82,60 ve %84,38 olarak belirlenmiştir. Memecik, Tavşan yüreği ve Kilis yağlık örnekleri Vero hücre hatlarını hidrojen peroksidin indüklediği strese karşı sırasıyla, %12,41, %12,51, %20,78, %21,3 oranlarında koruduğu gösterilmiştir.
The extra virgin olive oils occupy an important place in the Mediterranean diet. The consumption of extra virgin olive oils is associated with several beneficial effects on human health. These beneficial effects are attributable to their chemical composition rich in unsaturated fatty acids and phenolic compounds. The aim of this work is to study the antioxidant and cell protective properties of 5 extra virgin olive oil samples (Ayvalık, İzmir sofralık, kilis yağlık, Tavşan yüreği and Memecik) obtained from different regions of Turkey. Initially the phenolic fractions of different extra virgin olive oil samples were extracted using 80% methanol as extraction solvent. The total phenolic compounds and flavonoids of different phenolic fractions were determined. The determination of the total phenolic and flavonoid content of the different extra virgin olive oil samples was done by Folin Ciocalteu and the colorimetric method with aluminum chloride. Then the antioxidant and cytoprotective activities of the different extra virgin olive oil extracts were evaluated. The antioxidant activity was evaluated by DPPH and ABTS antiradical methods. The effects of the different extra virgin olive oil samples on glutathione peroxidase (GPx), glutathione-s-transferase (GST) and superoxide dismutase (SOD) were determined. On the other hand, the effects of the extra virgin olive oil samples were evaluated on aldose reductase, an enzyme involved in the complications of diabetes. İzmir Sofralık, kilis yaglık and Memecik samples showed the highest contents of total phenolic compounds with 180,12; 157,76 and 122,04 mg GAE/g respectively. Regarding the determination of total flavonoid compounds, the samples kilis yağlık, Memecik and Ayvalık showed the highest contents with 273.06, 244.93 and 176.82 mg GAE/g respectively. With IC50 values of 0.82 and 1.20 mg/mL Kilis yaglık and İzmir sofralık were more efficient on the reduction of DPPH radical. On the reduction of ABTS radical Memecik and Kilis yağlık showed the best antiradical activities with IC50 values of 0.38 and 0.56 mg/mL respectively. Kilis yağlık, İzmir sofralık, Memecik and Ayvalık samples increased SOD activity by 52.29%, 43.67%, 27.87% and 19.14%, respectively, while Tavşan yüreği showed inhibition effect. All EVOOs inhibited GPX activity, Kilis oil and Izmir table samples showed the highest percentage of inhibition with 49.58% and 39.69%, respectively. However, Tavşan yüregi and Memecik samples had the highest percentage of inhibition on GST with 34.61% and 30.38%, respectively. İzmir sofralık, Kilis yaglık and Memecik samples had the best inhibition values on aldose reductase activity with 79.96%, 82.60% and 84.38%, respectively. Memecik, Tavşan yüreği and Kilis yağlık samples protected the Vero cells lines against hydrogen peroxide induced stress with 12.41%, 12.51%, 20.78% and 21.3%, respectively.
Description
Keywords
Sızma zeytinyağı, fenolik bileşikler, oksidatif stres, antioksidan enzimler