Sürekli renal replasman tedavisi uygulanan kritik çocuk hastaların değerlendirilmesi
No Thumbnail Available
Files
Date
2016
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
SÜREKLİ RENAL REPLASMAN TEDAVİSİ UYGULANAN KRİTİK ÇOCUK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ Amaç: Sürekli renal replasman tedavileri, ABH olan hastaların tedavisinde önemli avantajlar sağlamıştır. Bu yöntemle sürekli solüt klirensi ve ultrafiltrasyon sağlayarak normal böbrek fonksiyonlarına benzer şekilde kalitatif ve kantitatif olarak kandan toksik maddelerin giderilmesini sağlanır. Hemodinaminin bozuk olduğu ve aşırı sıvı yüklenmesi olan hastalarda en iyi tedavi şekli SRRT' dir. Son yıllarda kritik çocuk hasta bakımında oldukça önemli gelişmeler sağlanmıştır ve SRRT bu alanda kullanıma girmiştir. Bu çalışmada amacımız, Yenidoğan Yoğun Bakım ve Çocuk Yoğun Bakım ünitelerimizde SRRT uygulanmış hastaları demografik ve epidemiyolojik açıdan değerlendirmek, en uygun modeli ve sağ kalıma etki eden faktörleri belirlemek ve bu sonuçlara göre ünitemizde gerekli olan gelişmeleri sağlayabilmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmada Şubat 2010 ve Kasım 2015 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı Yenidoğan ve Yoğun bakım Bilim Dalları'nda yatan, Çocuk Nefroloji desteği ile izlenen, SRRT uygulanmış hastalar geçmişe dönük olarak incelenmiştir. Toplam 60 çocuğa SRRT uygulanmış olup bunlardan verilerine ulaşılabilen 50'si çalışmaya alınmıştır. Önceden belirlenen çalışma formuna göre hastaların verileri değerlendirilmiştir. Bu formda hastaların demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı), altta yatan kronik hastalık, yoğun bakım ya da yenidoğan ünitelerine yatış nedeni, yatış süresi, yatış sırasında kaydedilen PRISM (The Pediatric Risk of Mortality) ve PELOD (Pediatric Logistic Organ Dysfunction) skorları, SRRT endikasyonu, SRRT öncesi kaydedilen biyokimyasal veriler (BUN, kreatinin, Sodyum, Potasyum), SRRT başlangıcından bir önceki gün için kaydedilen 24 saatlik idrar miktarına göre belirlenmiş saatlik idrar miktarı, seçilen SRRT modelleri, kullanılan vasküler erişim yolunun yeri, SRRT başlangıç ayarları, izlemde gelişen komplikasyonlar, hastaya uygulanan diğer destek yöntemleri (ECMO, mekanik ventilasyon, plazma değişimi), işlemin başarısı ve sonucu değerlendirilmiştir. Bulgular: Hastaların %40'ı kız, %60'ı erkektir ve yaş ortalaması 58,4 ay (3gün-19 yaş) olup hastaların %28'i yenidoğan, %22'si 1-12 ay ve %50'si 1 yaştan büyük hastalardan oluşmaktadır. Hastalar vücut ağırlığı açısından değerlendirildiğinde ağırlık dağılımı 2,3-98 kg arasında değişmektedir; %30 hasta < 5 kg, %28 hasta 5-10 kg arasında ve %42 hastada >10 kg'dır. SRRT uygulanan tüm hastalar içinde yoğun bakımdan çıkış sırasında sağ kalım oranı %42 olarak saptanmıştır. Yenidoğanlarda sağ kalım oranı daha yüksek bulunmuştur (p=0,046). Sürekli renal replasman tedavisi öncesinde primer bir hastalığın olması sağ kalımı anlamlı ölçüde olumsuz etkilemektedir (p=0,04). Altta yatan hastalık olarak en sık metabolik hastalık görülmüştür (%24) ve en yüksek sağ kalım oranı bu gruptadır (%66,7). PRISM ve PELOD skorları yaşayan ve ölen hasta grupları arasında anlamlı farklılık göstermiştir (sırasıyla p= 0.016 ve 0.001). Sağ kalım oranları ile yoğun bakım yatış süreleri arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (p=0,192). Sürekli renal replasman tedavi endikasyonları; sıvı yükü (%30), akut renal hasar (%40), metabolik hastalık (%24), elektrolit bozukluğu (%4) ve ilaç intoksikasyonu (%2) olarak belirlenmiştir. Sıvı yükü nedeni ile yapılan SRRT'lerde en yüksek sağkalım oranı elde edilmiştir (%60). Elektrolit bozukluğu nedeni ile SRRT yapılan 2 hasta kaybedilmiştir. Bunun dışında en kötü sağ kalım oranının akut renal hasar grubunda olduğu belirlenmiştir (%19). İstatistiksel olarak endikasyon kategorileri arasında ölüm oranının homojen dağılmadığı dikkati çekmiştir (p=0,022) SRRT modlellerinden SVVHDF (%72), SVVHD (%24), SVVH (%4) kullanılmıştır. Vasküler erişim yolu açısından internal juguler ven (%50), femoral ven (%36), subklavyen ven (%12) kullanılmıştır ve 1 hastaya ECMO setine bağlantı yerinden SRRT uygulanmıştır. Uygulamada M100 (n=13, %26), HF 20 (n=23, %46) ve M60 (n=14, %28) setleri kullanılmıştır. Sürekli renal replasman tedavisi öncesi priming serum fizyolojik (%32), %5 albumin (%24), eritrosit (%40) ve tam kan (%4) ile yapılmıştır. Tüm hastalarımızda antikoagülasyon için heparin kullanılmıştır. Kanama komplikasyonu gelişen 1 hastada heparin, sitrat ile değiştirilmiştir. Ortalama set ömrü 39,1 (0,5-120) saat olarak belirlenmiştir ve uygulama sırasında set değişimlerinin ana nedeni sette pıhtılaşma ve tıkanmadır. Karşılaşılan yan etki en sık hipotansiyon (%56) ve en az enfeksiyon (%4) olarak belirlenmiştir. Sonuç: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Yenidoğan Yoğun Bakım ve Çocuk Yoğun bakım ünitelerinde SRRT, her endikasyonla her yaş grubu ve vücut ağırlığındaki hastaya başarı ile uygulanmaktadır. Çalışmanın verilerine göre sağ kalıma etki eden faktörler; yaş, altta yatan primer hastalık, SRRT öncesi bakılan potasyum değeri ve idrar çıkış miktarı, PRISM ve PELOD skorları, SRRT endikasyonu ve kan akım hızı olarak belirlenmiştir. Sağ kalım oranını arttırmak ve komplikasyonları azaltmak amacıyla risk skorları daha yakın izlenip olabildiğince kısa zamanda SRRT uygulanması açısından hastalar değerlendirilmelidir.
Description
Keywords
renal replasman tedavisi, çocuk hastaları