Browsing by Author "Ata, Aysu"

Now showing 1 - 12 of 12
  • No Thumbnail Available
    Item
    British Library or 9515'teki Türkçe Kur'an tercümesi (giriş-metin-notlar-dizin)
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014) Gül, Ali; Ata, Aysu
    British Library OR 9515’te kayıtlı bulunan ve istinsah tarihi bilinmeyen Arapça-Farsça-Türkçe satır arası Kur’an tercümesinin konu edildiği bu tez çalışması “Giriş”, “Metin”, “Notlar” ve “Dizin” bölümlerinden oluşmaktadır. Çalışmada Türkçe tercüme üzerine odaklanılmıştır. “Giriş” bölümünde Türkçe Kur’an tercümelerinden kısaca bahsedildikten sonra teze konu olan nüshanın özellikleri üzerinde durulmuştur. “Metin” bölümünde varak, satır, sure ve ayet numaraları verilerek Türkçe tercümenin Latin harflerine transkripsiyonu yapılmıştır. “Notlar” bölümündeyse Türkçe tercümede göze çarpan önemli dil özelliklerine ilişkin bilgiler verilmiştir. “Dizin” bölümü Türkçe, Arapça ve Farsça kısımlar için ayrı ayrı düzenlenmiştir. Her sözcük için Arapça ve Farsça karşılıkların gösterildiği ve örnek cümlelerin alıntılandığı, sözcüklere gelen eklerin tasnif edildiği ayrıntılı Türkçe dizinin yanı sıra, daha az ayrıntının yer aldığı Arapça ve Farsça dizinler de oluşturulmuştur. Çalışmaya konu olan metin, taşıdığı kimi özellikler sebebiyle Türkçenin tarihi açısından önemli veriler içermektedir. Karışık dilli metinler arasında sayılabilecek bu tercümenin yazımında, özellikle damak n’sinin yazımında, görülen çeşitlilik dikkat çekicidir.AbstractThis thesis, which subject is the interlinear translation of Quran, listed in the British Library OR 9515 with an unknown copied date, consists "Introduction", "Text", "Notes", "Index". In this study, Turkish translation is focused. In the "Introduction" part, after mentioned briefly Quran's Turkish translation, the copy, which is subject of the thesis, is elaborated. In the "Text" part, Turkish translation is transcripted to the Latin alphabet by giving the leaf, line, verse and sura number. In the "Notes" section, giving some informations about important and noticable language features of Turkish translation. "Index" section is edited for Turkish, Arabic and Persian individually. As well as the Turkish index, which are showed Arabic and Persian meanings of every words and quoted sample sentences about that words, Arabic and Persian indexes are formed. Since it has some features, the text that subject of the study, contains important data in terms of history of the Turkish language. Writing diversity of this translation, which may be one of the mixed languaged text, is remarkable. Especially the writing of the palatal n.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Çocuk edebiyatında çevreci eleştiri: Hasan Ali Toptaş'ın Ben Bir Gürgen Dalıyım isimli eseri üzerine bir inceleme
    (Ankara : Ankara Üniversitesi : Sosyal Bilimler Enstitüsü : Sosyal Çevre Bilimleri Anabilim Dalı, 2019) Sıddık, Cansu; Ata, Aysu; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
    Geç kapitalizm dönemi olarak adlandırılan son dönemler insanın, çevresel zararlarının hat safhaya ulaştığı bir dönem halini almıştır. İnsanın çevreye verdiği zararlar son dönemde ortaya çıkmış değildir, ancak süregelen tahribatın en yoğun olduğu dönem ve doğanın bu tahribata toleransının en aza düştüğü dönem bu dönemdir. Yapılan araştırmalar, toplumun bilimsel araştırmalara kayıtsız kaldığını, en azından davranış değişikliğine yol açacak bir etki uyandırmadığını ortaya koymuştur. İnsanların edebi eserler yoluyla bilinç kazandığı ise ortadır. Bu nedenle edebi eserlerin incelenmesi, eleştirilmesi toplumsal ve çevresel sorunlarla ilgili aşıladıkları fikirlerin ortaya çıkartılması önemlidir. Öte yandan çevre bilincinin aşılanması için geç dönemleri beklemek etkisiz; bunu sadece ders programlarıyla yapmayı denemek ise açıkça faydasızdır. Bu bilgiler ışığında çocuk edebiyatına çevreci eleştiri gözlüğünden bakmak günümüzde kritik bir önem taşımaktadır. Bu durumda erişime en kolay, en popüler yazarlardan Hasan Ali Toptaş'ın Ben Bir Gürgen Dalıyım isimli eseri incelendiğinde çevreci fikirler açısından olumlu mesajlar verdiği gibi daha derinine inildiğinde bazı negatif mesajlar da verdiği de görülmektedir. Era named late capitalism has become the climax of environmental damage that is caused by human beings. Even though the damage that is caused by human beings is not new, the tolerence of environment towards the damage caused by humans is minimised and the continuing destruction of nature by humans is at its highest point in this era. Surveys show that the public is indifferrent to scientific researches, or at least scientific researches are not capable of making a difference in the behaviour of the public. But it is obvious that the public can gain consciousness through literature. Thus, it is important to study, criticise and reveal the ideas that they indoctrinate about social and environmental problems. In addition to these, it is useless to wait until late phases of an individual or give lectures on the topic through education to make him/her gain environmental consciousness. In the light of this information, it is crucially important to study children's literature from the viewpoint of environmental studies. In this case, when Ben Bir Gürgen Dalıyım by Hasan Ali Toptaş, who is one of the most popular and accessible writers, is studied from the viewpoint of environmental studies, it can be seen that the work gives some positive environmental messages. Altough when it is studied deeply it is seen that the work gives some negative messages too.
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
    Harezm Türkçesi ile Memlük Kıpçak Türkçesi eserlerinin karşılaştırmalı gramer denemesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2014) Doğan, Cihan; Ata, Aysu; Türk Dili ve Edebiyatı
  • No Thumbnail Available
    Item
    Harezm Türkçesinde isim
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2004) Kalsın, Şirvan; Ata, Aysu; Other
    Kharezm is the language in use in the lower parts of Kharezm and Sir Derya during the thirdteenth century. Kharezm is important as being a transition language within Karakhanit and Chaghatay in the aspect of Turkish language history. The Turkish language of the period is fairly rich in the number of presented works and vocabulary existence in these works. Nouns form a quite large quotient of the vocabulary in this study, our goal was to investigate the nouns in the Kharezm in the grammatical aspect. Our method was the grammar investigation by historical comparison. In this study, the nouns are first of all evaluated in the aspect of the construction and the conjugation of noun. Since the pronouns, the adverbs, the prepositions and the adjectives are noun originated words and the relative clauses and the interjections are non-verbal words, they have been included to the study. Then, the data of nouns, obtained from the Kharezm sources are compared to Kipchak Turkic.
  • No Thumbnail Available
    Item
  • No Thumbnail Available
    Item
    Kısasü'l-enbiyâlarda yaratılış
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008) Gül, Ali; Ata, Aysu; Türk Edebiyatı
    Kısasül-Enbiyâ means ?Stories of the Prophets? and it is the name of a kind at Turkish literature. At like these creations, stories abut the prophets are explained with their details. Otherwise, the stories of some important people who are at prophets period, take place at like these creations. These creations have been analysed at many kinds by Turkish Language researchers. Many searches have been done about the language specialities, linguistic qualitatives, orthographic kinds and wordy permutation of these products but it is like there is no study about the index.At this thesis study, the parts of these four genesises creations indexes with each other,genesis at holy book with its chapters have been matched with the genesis quatations at the mythologies of different publics. Differences of cultural dimension have been tried to explain by paying attention to alike and different kinds of creation narrations
  • No Thumbnail Available
    Item
    Mukaddimetü'l-Edeb'in Yozgat nüshasında isimler giriş-metin-dizin (1a-60a)
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009) Özkan, Sezen; Ata, Aysu; Türk Dili ve Edebiyatı
    Mukaddimetü?l-Edeb - written by Zemahşeri between 1128-1144 - is a very useful dictionary could help the ones who would like to learn Arabic. That dictionary has a very large vocabulary regarding the casual life of its century: Textile, sailing, shoemaking etc. and their glossary; tribes and genealogical names; religious facts; medicinal herbs, various illnesses, organs etc. Therefore Mukaddimetü?l-Edeb, has been translated into many languages since it had first written to date. The oldest and the certain date translation of the dictionary that has been written in Harezm Turkish is Yozgat Edition. The handwritten edition is totally 347 sheets and prepared by İbrahim b. Mahmud Sufi el-Müezzin near Semerkand-Buhara on 27 May 1257 (=10 Cemadilevvel 655). Regarding the place and date of edition, it is said that Yozgat Edition includes some words and signs of the Author.
  • No Thumbnail Available
    Item
    XIV-XV. yüzyıl tarihî Türk yazı dillerinde dil karışmaları
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020) Doğan, Cihan; Ata, Aysu; Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
    Bu çalışmada XIV-XV. yüzyıllarda Harezm ve Memluk sahalarında gelişen temas lehçesinin dilsel sonuçları, temas lehçe bilim kuramsal çerçevesi içerisinde incelenmiştir. Yapılan derlemden elde edilen verilere göre iki temas sahası da farklı dilsel özellikler gösterir. Harezm temas lehçesinde, lehçelere ait dilsel formlar değişkeli kullanılırken Memluk temas lehçesinde değişkeler ile birlikte ara lehçelerde görülen ve temas durumundaki lehçelerde bulunmayan ara formlar ortaya çıkar. Temas lehçesi ile yazılan eserler bugüne kadar farklı sahalara ait metinler olarak değerlendirilmiş ve ortaya çıkış sebepleri ile ilgili farklı görüşler öne sürülmüştür. Bu çalışmada öne sürülen görüşler tartışılmış ve temas lehçe bilim kuramları çerçevesinde yeni bir art zamanlı lehçe temas modeli ortaya konmuştur. Çalışmamızda, Türkolojide "karışık dillilik-lehçelilik" konusunda genel kabul görecek bir teorik zemin oluşturmak, "Karışık lehçelilik" terimini bilimsel bir zemine oturtmak ve bu lehçe ile yazılmış eserlerin incelenme standartlarını belirlemek, "Karışık lehçeli" eserlerin incelenmesini klasik bakış açılarının dışında gramatikal, dilbilimsel ve sosyolojik boyutlarıyla da ele alma zorunluluğunu göstermek, XIV-XV. yüzyıl tarihî Türk yazı dillerinin tasnifinde yeni bir bakış açısıyla bir terim birliği oluşturmak gibi hususlar üzerinde durulmuştur. This study examines the linguistic results of the contact dialect that developed in the Harezm and Memluk fields in the XIV and XV centuries within the context of the contact dialect theoretical framework. According to the data obtained in the review, both contact areas show different linguistic features. In Harezm contact dialect, while linguistic forms belonging to dialects are used as variables, intermediate forms appear in intermediate dialects together with variables in Mamluk contact dialect and not found in contact dialects. The works written in contact dialect have been evaluated as texts belonging to different fields and different opinions about the reasons for their emergence have been suggested. In this study, the opinions put forward are discussed and a new art-time dialect contact model is introduced within the framework of contact dialect theories. In our study, to create a theoretical ground that will be generally accepted on "mixed language-dialectism" in Turcology, putting the term "mixed dialectism" on a scientific basis and determining the standards of examination of the works written in this dialect, demonstrate the necessity of examining the "mixed dialect" works with their grammatical, linguistic and sociological dimensions apart from the classical perspectives, to form a term unity with a new perspective in the classification of the Turkish written languages of the XIV-XV century such issues were emphasized.