Elektrı̇k pı̇yasalarında elektrı̇k yük talebı̇ ve gün öncesı̇ elektrı̇k fı̇yat tahmı̇nı̇: Türkı̇ye uygulaması
No Thumbnail Available
Date
2016
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Günümüzde serbestleşen elektrik piyasalarında, elektrik yük talep miktarı modelleri ve gün öncesi elektrik fiyat tahmin modelleri hem tüketicilerin ihtiyacı olan elektriğe ulaşabilmeleri hem de elektrik piyasasında yer alan işletmelerin sağlıklı bir şekilde rekabet edebilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır. Geçmiş dönemde devlet kontrolünde olan ve dikey bütünleşik yapıya sahip elektrik piyasalarında, elektrik yük talep miktarı ve elektrik fiyat tahmini serbestleşen piyasalara nazaran ciddi önem arz etmiyordu. Ancak piyasaların serbestleşmesi ile birlikte elektrik yük talep miktarı ve gün öncesi elektrik fiyat tahmini, piyasaların sağlıklı bir şekilde işlemesi açısından merkezi bir konuma gelmiştir. Tez çalışması kapsamında Türkiye'de 2012-2014 yılları arasında gerçekleşen elektrik yük talep ve gün öncesi elektrik fiyat verileri kullanılarak, yapay zeka yöntemlerinden biri olan yapay sinir ağları modelleri ile tahmin modelleri geliştirilip, geliştirilen modellerin başarıları kıyaslanacaktır. Yapay sinir ağları tahmin modellerinde oldukça sık kullanılan araçlardan biridir. Özellikle tahmin için kullanılan veriler arasında fonksiyonel veya lineer ilişki olmadığı durumlarda yapay sinir ağları geleneksel istatistik yöntemlere göre oldukça başarılıdır. Bu durum yapay sinir ağlarını, elektrik piyasaları gibi veriler arasında fonksiyonel ve lineer ilişki bulunmayan verilerden oluşan elektrik piyasalarında oldukça etkili bir tahmin aracı haline getirmektedir. Bu çalışmada, Türkiye elektrik piyasası için ileri beslemeli üç katmanlı yapay sinir ağ modelleri farklı optimizasyon algoritmaları ile kullanılarak elektrik yük talep ve gün öncesi elektrik fiyat modelleri oluşturulmuştur. Çalışma sonucunda Türkiye elektrik piyasası için yapay sinir ağları kullanılarak oluşturulan modellerin elektrik yük talep miktarı ve gün öncesi elektrik fiyatı tahminlerinde oldukça başarılı sonuçlar verdiği görülmüştür. Yapay sinir ağları ile oluşturulacak modellerin elektrik piyasasında yer alan işletmeler için tahmin modellerinde kullanılabilecek etkili bir araç olduğu sonucuna varılmıştır. Elektrik piyasası gibi stratejik öneme sahip piyasalarda, başarılı tahmin modellerin kullanılması elektrik piyasasında yer alan tüm katılımcılara faydalı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Elektrik piyasası, Yapay sinir ağları, Elektrik yük talep tahmini, Gün öncesi elektrik fiyat tahmini
Description
Keywords
Elektrı̇k pı̇yasası, Türkı̇ye