Primipar sütçü ineklerde periparturient dönemde karşılaşılan sorunların doğumu izleyen ilk 150 gündeki bazı reprodüktif parametreler ve süt verimi üzerine etkisi
No Thumbnail Available
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Sunulan çalışmada; profesyonel sevk ve yönetim uygulanan işletmelerde periparturient dönemde şekillenen güç doğum, abomazum deplasmanı, retensiyo sekundinarum, uterus enfeksiyonları, subklinik ketosis ve subklinik hipokalsemi olgularının, fertilite parametreleri olan doğum-ilk tohumlama aralığı, doğum-gebe kalma aralığı, gebelik başına düşen tohumlama sayısı ve gebelik oranları ile süt verimi üzerine olan etkisinin araştırılması ile elde edilen bulguların sürü sevk ve idaresinde kullanılabilmesi amaçlandı. Bu çalışmada profesyonel inek işletmesine ait 47 adet primipar inek kullanıldı. Hayvan materyali, periparturient dönemde problem yaşayan inekler (Grup-1, n=27) ve sağlıklı olan inekler (Grup-2, n=20) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Çalışmaya dahil edilmiş inekler deneyimli çiftlik personeli tarafından takip edilmiş, gönüllü bekleme süresinin ardından östrusu belirlenen hayvanlar tohumlanmış; 30, 45 ve 60-90. günler arasında üç kere transrektal ultrasonografik muayene yapılarak gebe olan veya olmayan hayvanlar belirlenmiştir. Muayene bulguları ve süt verimi, östrus davranışları, benzeri yönetimsel veriler ve yaşanan patolojiler sürü yönetim sistemine kaydedilmiştir. Grup 1 ve Grup 2'ye dahil edilen hayvanların, en yüksek süt verim ölçümleri karşılaştırıldığında istatistiksel bir farklılık gözlenmedi (P>0,05). Ancak laktasyon pik verimine ulaşma süreleri Grup 2'de daha kısa olduğu ve periparturient dönemde patolojik sorun yaşayan Grup 1'de ise diğer gruba göre yaklaşık 2 katı bir sürede ulaştığı belirlendi (P<0.05). Postpartum 150 günde fertilite parametreleri değerlendiğinde gruplar arasında sayısal olarak farklılık tespit edilse de istatistiksel olarak bir farklılık saptanmamıştır. Postpartum 250. günde ise; Grup 2'de doğum-gebe kalma aralığı (109±37,13; 145,58±49,39; P=0,031) doğum-ilk tohumlama aralığı (82,74±27,50; 105,50±38,41; P=0,022); gebelik başına düşen tohumlama sayıları (1,48±0,60; 2,67±1,37; P=0,014); periparturient dönem sorunları yaşayan Grup 1'e göre istatistiksel anlamlılıkta belirgin düzeyde düşüktü. Postpartum 150. günde gebelik oranları sırasıyla Grup 1'de %30, Grup 2'de ise %66.7 (P=0.019); postpartum 250. günde ise sırası ile % 60, %81.5 (P=0.186) olarak belirlendi. Sonuç olarak; periparturient dönemde geçiş dönemi sorunu yaşayan birinci laktasyondaki düveler ile sağlıklı süreç geçiren düvelerin doğum sonrası 150. güne kadar gebelik oranı hariç, reprodüktif göstergeler yönünden bir farklılık göstermemektedir. İneklerde olduğu gibi ilk doğuma yaklaşan düvelerin geçiş döneminin beslenme ve reprodüktif yönetiminin işletmenin hedeflerini yakalaması açısından kritik kontrol dönemlerinden biri olması gerektiği vurgulanabilir.
Description
Keywords
Fertilite, Primipar, Süt inekleri