27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin liderlik olgusu ve kurumsal çerçevesi
| dc.contributor.advisor | Aytepe, Mehmet Oğuz | |
| dc.contributor.author | Oran, Soner | |
| dc.contributor.department | Tarih | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2022-06-09T07:13:38Z | |
| dc.date.available | 2022-06-09T07:13:38Z | |
| dc.date.issued | 2013 | |
| dc.description.ozet | Türkiye'de Cumhuriyet'in ilanından kısa bir süre sonra çok partili hayata geçiş denemeleri gerçekleşmiş ancak istenen sonuç alınamamıştır. Cumhuriyet Halk Partisi iktidarına dayalı tek partili rejim II. Dünya Savaş?ından sonra çözülmeye başlamıştır. Çok partili hayata geçiş sürecinde ordu ve siyaset arasındaki ilişkide köklü değişiklikler yaşanırken, beyaz ihtilal olarak da adlandırılan 14 Mayıs 1950 seçimleri ile seçmen beklentilerine çözüm öneren denenmemiş muhalefet partisi olan Demokrat Parti?yi iktidara taşımıştır. Demokrat Parti, çıkardığı kanunlarla meşru göstermeye çalıştığı çoğu anti-demokratik politikasıyla ordu, toplumun çeşitli kesimleri ve muhalefetin tepkisini çekmekte gecikmemiş ve özellikle muhalefetin de artan tepkisiyle Menderes-İnönü mücadelesi siyasal bir çekişme olmaktan çıkıp toplumsal bir çatışmaya dönüşmüştür. 1957 yılında yapılan genel seçimlerin sonuçları Türk Silahlı Kuvvetleri içinde gizli örgütler kuran ve mevcut siyasal iktidara muhalif olan subaylar arasında hoşnutsuzluğu artırmış, kurulan gizli örgütler bir yandan birleşerek büyürken askeri müdahale fikri de güçlenmiştir. Özellikle bir generalin liderliği, ordu içindeki diğer birliklerin müdahale sürecinde birlikte hareket edilmesi açısından büyük önem taşıdığından Cemal Gürsel?in liderliğine ihtiyaç duyulmuştur. Ülkede ciddi bir direniş ya da hareketle karşılaşılmadan gerçekleşen 27 Mayıs askeri müdahalesi, halkın isteği veya desteği aranmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri?nin sivil otoriteye karşı sivil halk adına ve yararına, Türkiye Cumhuriyeti?nin demokratik ve laik yapısının devamlılığını sağlamak savıyla yapılmıştır. 1960 Askeri Müdahale öncesi Demokrat Parti?nin yasama, yargı ve yürütme erkleri üzerindeki siyasal tasarrufları, muhalefet ile olan ilişkilerinde baskıcı tutumu Milli Birlik Komitesi?nin yönetimi devraldıktan sonra Anayasanın Kurumsal Çerçevesini yeniden yapılandırması için çalışmalar başlatmasına neden olmuştur. Meclis bünyesindeki Anayasa Komitesi tarafından 1961 anayasası hazırlanarak halkoyuna sunulmuş ve kabul edilmiştir. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/81374 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | 27 Mayıs 1960 ihtilali | tr_TR |
| dc.subject | Askeri müdahale | tr_TR |
| dc.subject | Siyasi tarih | tr_TR |
| dc.title | 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinin liderlik olgusu ve kurumsal çerçevesi | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |