Aletli pilates ve yavaş nefes egzersizlerinin kalp hızı değişkenliği, solunum ve omega parametreleri üzerine etkileri
No Thumbnail Available
Files
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Abstract
Bu çalışmanın amacı; haftada 2 gün ve günde 50 dk yalnızca aletli pilates egzersizi yapan, haftada 2 gün ve günde 50 dk aletli pilates ve 15 dk yavaş nefes egzersizi yapan, haftada 2 gün 15 dk yavaş nefes egzersizi yapan ve herhangi bir düzenli egzersiz programına katılmayan sağlıklı kadınların kalp hızı değişkenliği, omega ve solunum parametrelerinin incelenmesiydi. Çalışma 10 hafta sürmüş ve ölçümler çalışmaya başlamadan önce ve 10 hafta sonra olacak şekilde alınarak, ön ve son test verileri karşılaştırılmıştır. Araştırmaya 20-40 yaş arası, beden kütle indeksi 18,5 ile 24,99 arasında olan toplam 40 sağlıklı kadın katılmıştır. Her grup 10 kişiden oluşmaktadır ve katılımcılar araştırmaya başlamadan önceki bir yıl boyunca herhangi bir egzersiz programına katılmamış ve araştırma boyunca da yine başka herhangi bir egzersiz programına katılmamıştır. Pilates grubu (PG) haftada iki gün ve günde 50 dk aletli plates, pilates ve nefes egsersizi grubu (PNG) haftada iki gün günde 50 dk aletli pilates ve 15 dk nefes egzersizi yaptı. Yavaş ve kontrollü nefes egzersizi grubu haftada iki gün ve günde 15 dk nefes egzersizi gerçekleştirdi. Kontrol grubu (KG) ise 10 hafta baoyunca herhangi bir düzenli egzersiz programına katılmadı. Araştırma sonunda; aletli pilates grubu (PG), aletli pilates ve nefes egzersizi grubu (PNG), nefes grubu (NG) ve kontrol grubunun (KG) kalp hızı değişkenliği, omega ve solunum parametreleri birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Ayrıca grupların ilk ve son ölçümleri de karşılaştırılmıştır. Çalışmada kalp hızı değişkenliği ve omega parametleri Omegawave 800 model cihazla, akciğer hacim ve kapasite parametreleri ise MIR MiniSpir spirometre ile ölçülmüştür. Araştırmada kullanılan KHD parametreleri; RMSSD, SDSD, SDNN gibi zaman-alan paramatreleri ve TP, HF, LF, LF/HF, VLF, ULF gibi frekans-alan parametreleri KHD'nin değerlendirilmesi için kullanılmıştır. Stres indeksi (Sİ), yorgunluk (Y), adaptasyon rezervleri (AR) merkezi sinir sistemi (MSS), gaz değişimi ve kardiopulmoner sistem (GDKPS), detoksifikasyon (D), hormonal sistem (HS) parametreleri ise Omega değerlendirilmesi için kullanılmıştır. Ayrıca MiniSpir spirometre ile FVC (zorlu vital kapasite), FEV1 (bir saniyede yapılan zorlu ekspirasyon hacmi), FEV1/FVC (bir saniyede yapılabilen ekspirasyon yüzdesi), PEF (en yüksek ekspiratuvar akış hızı), IC (inspirasyon kapasitesi), ERV (ekspirasyon yedek hacmi), VC (vital kapasite), FEV1/VC, VT (tidal volüm), MVV (maksimum istemli ventilasyon), FEV1/VC (%), VE (ventilasyon) parametreleri de ölçülüp karşılaştırılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde; VA, VKİ ve VYY'de PNG ve PG'de istatistiksel olarak anlamlı azalma vardır. KHD'ye ait zaman-alan parametreleri karşılaştırıldığında RMSSD parametresinde gruplar arasındaki fark anlamlı değilken ön test ve son test karşılaştırmalarında sadece PNG'nin ölçümleri anlamlıdır. SDSD ve SDNN parametrelerinde PG, PNG ve NG'nin ilk ve son ölçümlerdeki artışlar anlamlıdır ve gruplar arasında da anlamlı fark vardır. TP, LF ve VLF parametrelerinde, PG, PNG ve NG ön ve son testleri arasında anlamlı fark bulunmuştur. En fazla artış sırasıyla PNG, PG ve NG'de olmuştur. HF parametresinin ön ve son testlerinde PG ve KG'de anlamlı fark bulunmazken; PNG ve NF grubundaki fark anlamlıdır (p<0,05). En fazla artış PNG'dedir. LF/HF parametrelerinde ise hem ön test ve son testlerde hem de gruplar arasında anlamlı fark yoktur. Sİ ve MSS'de sadece PG'nin ön ve son testlerinde anlamlı artış, Y'de ise sadece NG'nin ön ve son testlerinde anlamlı azalma bulunmuştur. AR, GDKPS, D ve HS parametrelerinde ise hem ön test ve son test ölçümlerinde hem de gruplar arası ölçümlerde anlamlı fark bulunmamıştır. FVC ve FEV1 parametrelerinin ön ve son testlerinde sadece PNG'de bulunan artış anlamlıdır FEV1 parametresinde KG'de düşüş gözlemlenmiştir ve bu düşüş istatistiksel olarak anlamlıdır. VC; PNG ve PG ön ve son test ölçümleri ve gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır ve PNG'deki artış PG'ye göre daha fazladır. FEV1/FVC ve FEV1/VC parametrelerinde, hiçbir grubun ön ve son testleri arasında ve gruplar arası anlamlı istatistiksel bir fark bulunmamıştır. PEF ölçümümde NG ve KG'nin ön ve son testlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. PEF parametresinde artış varken; KG'de düşüş bulunmaktadır. IC ölçümlerinde sadece PNG'nin ön ve son testlerinde anlamlı fark bulunmuştur. ERV ölçümlerinde sadece NG'nin ön ve son testlerinde anlamlı fark bulunmuştur. TV parametresinde; PNG ve PG'nin ön ve son test ölçümleri ve gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır ve PNG'deki artış PG'ye göre daha fazladır. MVV parametresinde; PNG, NG ve KG'nin ön ve son testleri arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. PNG, NG'ye oranla daha fazla artmıştır. KG'de ise azalma meydana gelmiştir ve bu azalma istatistiksel olarak anlamlıdır. VE parametresinin ön ve son testlerinde sadece PNG'de bulunan artış anlamlıdır. Vücut kompozisyonu ve KHD parametrelerinde, aletli pilates egzersizi yapan gruplardaki sonuçlar bu parametrelerin iyileştirilmesinde pilates egzersizlerinin etkili olabileceğini göstermektedir. Ancak omega parametreleri için daha uzun süreli çalışmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Ayrıca solunum parametrelerinde, pilates ve nefes egzersizlerini beraber uygulamak daha anlamlı iyileşmelere yol açmıştır ancak nefes egzersizleri de bu parametreleri geliştirmek için etkili olabilmektedir.
Description
Keywords
Akciğer, Nefes egzersizleri, Pilates