Browsing by Author "Akbulut, Ahmet"

Now showing 1 - 20 of 49
  • No Thumbnail Available
    Item
    An Artifact Reduction Method for Block-Based Video Coding
    (Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, 2020-06-30) Ilgın, Hakki Alparslan; Akbulut, Ahmet; Elektrik-Elektronik Mühendisliği; Fen Fakültesi
    Most of the image/video coding standards are based on discrete cosine transform which is a block-based coding scheme with a disadvantage of blocking effects at low bit rates. In this paper, we propose a hybrid method which consists of downsampling/upsampling, significance map coding and local cosine transform to reduce the disadvantage of lossy compression and is also compatible with current standards. Experimental results show that performance of the proposed method is better than the conventional approaches.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bilişsel radyo ağlarında frekans atama probleminin sezgisel yöntemlerle çözülmesi
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2017) Ok, Abdullah; Akbulut, Ahmet
    Bu tez bilişsel radyo ağlarında frekans atama problemine çözüm yöntemleri geliştirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bilişsel radyo ağlarında topolojisi içerisinde farklı alt ağlar bulunabilmektedir. Bu ağlardaki birimler birbirleriyle ve diğer alt ağlarla girişime neden olabilmektedir. Bu durumda ağlar arasındaki ve ağların kendi içerisindeki olası tüm girişim seviyelerini aynı anda minimize eden frekans kümesini belirleyecek çok amaçlı bir optimizasyon algoritması geliştirilmelidir. Bu probleme yönelik bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır. Problemin çözüm yöntemi olarak sezgisel yöntemler kullanılmıştır. Tezde bilişsel radyo ağları, bilişsel radyo ağlarında frekans atama problemi ve sezgisel yöntemler ayrıntılı olarak sunulmuştur. Kullanılan sezgisel yöntem Genetik Algoritma(GA)’dır. Genetik Algoritma, frekans atama problemine ait çok amaçlı optimizasyon problemlerinin çözümünü gerçekleştirmek için kullanılmıştır. Tezde çoğunlukla çok amaçlı optimizasyon probleminin dağıtık olarak çözümüne yer verilmiştir. Sezgisel yöntemler kullanılarak dağıtık şekilde ele alınan problem; farklı parametreler ve yöntemler kullanılarak çözülmüş ve sonuçları sunulmuştur. Dağıtıklaştırmada kullanılan yöntemler üç başlıkta toplanmıştır. Birincisi, dağıtık algoritmalar arasında birey değişikliğini temel alarak birey değişimi stratejisinin problem çözümüne etkisini araştıran üç strateji yöntemidir. İkincisi, GA sayısının üç ve beşe çıkarılarak komşuluk bilgilerinin problem çözümüne etkisini araştıran yöntemdir. Üçüncüsü ise GA’ların aralarında yapılan birey göç oranlarının, birey göç sıklıklarının ve popülasyon büyüklüklerinin dağıtık çözüme etkisini araştıran yöntemdir. AbstractThis thesis is prepared for the purpose of improving solution methods to Frequency Assignment Problem in Cognitive Radio Networks. In cognitive radio networks, different subnets can be found in topology. These network units can interfere with each other and with other subnets. In this case, a multi-objective optimization algorithm should be developed that will determine the frequency set that minimizes all possible interference levels between networks and within the networks themselves. A master thesis is prepared for this problem. Heuristic methods have been used as the solution method of the problem. In the thesis, cognitive radio networks, frequency assignment problem in cognitive radio networks and heuristic methods are presented in detail. The heuristic method used is Genetic Algorithm (GA). The genetic algorithm is used to solve the multi-objective optimization problems of the frequency assignment problem. In the thesis, distributed solution of multi-objective optimization problem is included. The problem handled in a distributed way using heuristic methods; solved using different parameters and strategies and the results are presented. The methods used in the distribution are gathered in three titles. The first one is three strategy methods that investigate the effect of individual change strategy on problem solving based on individual changing among distributed algorithms. The second one is the method of investigating the effect of neighborhood information on problem solving by increasing the GA number to three and five. The third one is the method of studying the effects of individual migration rates and migration frequency among the GAs on the decentralized population size. The third one is the method of studying the effects of individual migration rates, individual migration frequency and population size among the GAs.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Bireysel sorumluluk ve teolojik temelleri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010) Kayışoğlu, Nurullah; Akbulut, Ahmet
    “Bireysel Sorumluluk ve Teolojik Temelleri” adlı bu doktora çalışması;giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde problem ortayakonulmuş ve konunun kavramsal çerçevesine değinilmiştir. Birinci bölümde,bireysel sorumluluğa varoluşsal temel oluşturan insan fıtratı, insanın varlıksalbilişsel ve ahlâki yönleri incelenmiş, sosyal çevrenin rolüne temas edilmiştir.İkinci bölümde dinî sorumluluğa temel oluşturan, akıl, vahiy, irade, imanınbireyselliği, suç ve cezanın bireyselliği konuları ele alınmıştır. Üçüncü bölümdeise sorumluluğun transferi konusunu incelenmiştir. Tez sonuç ve kaynakça ilesona ermektedir.Abstract"Individual Responsibility and Theological Foundations," named forthe doctoral thesis, consists of an introduction, three chapters and a conclusion.İn the introductory section, the problem of individual responsibility andtheological foundations have been introduced and referred to the its conceptualframework. In the first section individual responsibility and its existentialnature -natural form of creation- and human’s cognitive and moral aspects arehandled, the role of social environment has been in contact with. The secondchapter examined the foundations of religious responsibility. They are wisdom,inspiration, free will, individualality of faith and crime and punishment. Thethird section has examined the issue of transfer of responsibility. The work endswith a conclusion and bibliography.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Çimento fabrikası otomasyon ağında yapay zeka uygulaması ile beton basınç dayanımı tahmini
    (Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Elektrik-Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı, 2019) Karagöz, Veysel; Akbulut, Ahmet; Mühendislik Fakültesi
    Basınç dayanımı değeri, çimentonun sınıfını ve kalitesini belirleyen faktördür. Çimento numunelerinin 28 gün sonunda kırılmasıyla ölçülen basınç dayanımı, beklenmesi gereken bu süre nedeniyle, çimento fabrikalarının üretim ve satış planlarının kurulmasında zorlaştırıcı bir etki yaratmaktadır. Üretim hattından çıkan ürünün birkaç gün içinde satılması ve günler içinde kullanılması bu bilinmez değerin önemini ve riskini arttırmaktadır. Bu risk göz önünde bulundurularak alınan tedbirler çimento üretim sürecinde maliyetlerin artmasına sebep olmakta, kullanılan katkı ve kimyasal maddeler nedeniyle çevreye zarar vermektedir. Bu tez çalışmasında; basınç dayanımı değerinin, çevrim içi veriler kullanılarak yapay zeka algoritmaları ile tahmin edilmesi, uygulamanın büyük ölçekli bir çimento fabrikasının kurulu otomasyon ağında çalıştırılması, iki farklı veri sınıflandırma yönteminin karşılaştırılması ve tahmini değerlerin değerlendirilmesi ile üretim sürecinin şekillendirilmesi amaçlanmaktadır. The compressive strength value is the factor determining the class and quality of cement. The compressive strength measured by breaking the concrete samples after 28 days, due to this period to be expected has a difficult effect on the establishment of production and sales plans of cement plants. The sale of the product from the production line within a few days and the use of the cement sold within days increases the importance and risk of this unknown value. Measures taken with this risk in mind lead to increased costs in the cement production process and damage to the nature due to the additives and chemicals used. In this thesis, aimed to estimate the compressive strength value by using artificial intelligence algorithms with online data. To run the application installed automation network of a large-scale cement factory. Two different data classification methods compared and to shaped the production process by evaluating these estimated values.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Derin öğrenme kullanarak IP üzerinden ses hizmeti veren şebekelerde sahtekârlığa yönelik çağrıların tespiti
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2019) Bağ, Murat; Akbulut, Ahmet; Mühendislik Fakültesi
    Telekomünikasyon operatörleri altyapısı kullanılarak yapılan sahtekârlık/kötü niyetli kullanım, bu endüstride gelir kayıplarına ve kullanıcı mağduriyetlerine sebep olmaktadır. Bu problem karşısında telekomünikasyon operatörlerince kullanılan sahtekârlık yönetim sistemleri servis özelinde ve mevcut sabit kural kümeleri çerçevesinde çalışmaktadır. Gerçek zamanlı verilerin kullanılmaması nedeniyle, kayıplar gerçekleştikten sonra sahtekarlık çağrıları tespit edilerek yenilerinin oluşması engellenmektedir. Tez çalışması kapsamında; abonelerin çağrı detay kayıtları, gerçek zamanlı sinyalleşme izleri, demografik verileri ve ödeme verilerinin analizleri sonrası sahtekârlık tespitinde etkili parametreler belirlenerek iki ayrı yapay sinir ağı tasarlanmıştır. Bu ağlardan biri çevrimdışı tespit yaparken diğeri de gerçek zamanlı tespit yapmaktadır. Tasarlanan ağlar; performanslarının ölçülmesi amacıyla geniş bir veri seti ile test edilmiştir. Ölçülen performansların, farklı bir makine öğrenme yöntemi ile karşılaştırılması için k-en yakın komşuluk (ing. k-nearest neighborhood, KNN) algoritması kullanılmıştır. Çevrimdışı sahtekarlık çağrı tespiti yapan ağda; diğer ağ performanslarına göre daha başarılı sonuçlar alınmıştır. Gerçek zamanlı tespit yapan ağda ise; çevrimdışı tespit performansına göre sahtekarlık çağrısı tespit oranları daha düşük olmasına rağmen, sahtekarlık nedeniyle oluşan kayıpların önemli ölçüde engellenebileceği görülmüştür. Fraud / malicious use of telecommunication services are causing significant losses for service providers. In the face of this problem, fraud management systems used by telecom operators operate in a service specific manner and within the framework of existing fixed rule sets. Due to the lack of real-time data usage, fraud calls are identified after losses occur. New rules are identified to prevent new fraud calls. Within the scope of the thesis; subscriber call detail records, signaling traces, user demographic and payment data are used to train two different artificial neural networks for fraud detection. In order to measure the performance of the designed networks, the performance of another network using k-nearest neighborhood (KNN) algorithm was trained and compared with the designed networks. Training the network with the data set created with call detail records, subscriber demographic and payment data; the network was able to detect fraud calls with the highest success rate. Although, the real-time fraudulent call detection performance was lower than offline detection performance, it could detect fraudulent calls before the connection has been established and prevent losses.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Dua -kader ilişkisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007) Bayraktar, Fatma; Akbulut, Ahmet; İlahiyat
    The subject, prayer-faith relationship was taken into consideration, includes introduction and three chapters.In introduction, I interpreted why prayer was not considered as a subject in Islamic theology. At the same time I emphasized the importance of prayer as a form of communication in theology.In first chapter I put forth the basic meanings of prayer concept and the usage of them in the Kuran. Todefine the radius of meaning, synonymous and antonymous words were also mentioned.In second chapter, I dwelt upon faith as the second concept of the thesis. I specifically deliberated the meaning of the concept in according to theological discussions which were effective to make the word conceptual. In this regard I mentioned the usage of the concept in the Kuran.In third chapter, I discussed notionally two sides of the prayer God and mankind to be understood whether the traditional faith belief gives ability to prayer or not. I emphasized how the change which is the target of the prayer compatible with the faith belief. In this way I explained how the prayer concept can change the mankind, God and conditions.The prayer concept is a very essential role to describe correctly the relationship of God and mankind. However ,instead of this concept the faith concept was seen fatalistically more effective in Islamic theology. Yet, prayer concept has an antagonistic meaning to fatalistic faith. There is no change in this explanation meanwhile the prayer basically is a change call.The prayer has the meaning of the mankind noticing himself as an individual without any preliminary conditions. Because in the prayer which has a direct communication between the Creator and mankind the freedom of individual to become important in contrary to fatalistic faith which all actions were predestined.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Dua -kader ilişkisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007) Bayraktar, Fatma; Akbulut, Ahmet
    Konu dua-kader ilişkisi bağlamında ele alınıp, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, duanın kelam ilminde konu olarak neden ele alınmadığı üzerinde duruldu. Bunun yanında duanın bir iletişim biçimi olarak kelam ilminde taşıdığı öneme de yer verildi.Birinci bölümde dua kavramının temel anlamları ve Kuran-ı Kerim'deki kullanılışları ortaya konuldu. Anlam alanının belirlenmesi için kavramla yakın ve zıt anlamlı kelimeler de ele alındı.İkinci bölümde tezin ikinci kavramı kader üzerinde duruldu. Özellikle kelimenin kavramlaşmasında etkili olan kelami tartışmalar ışığında kavramın sahip olduğu anlam ele alındı. Kavramın Kuran-ı Kerim'de kullanılışlarına da bu bağlamda değinildi.Üçüncü bölümde, yazgıcı kader anlayışının duaya imkan verip vermediğinin anlaşılabilmesi için iki kavram, duanın tarafı olan Tanrı ve insan tasavvurları bakımından ele alındı. Duanın oluşturmayı hedeflediği değişimin kader anlayışı ile nasıl bağdaşacağı üzerinde duruldu. Böylelikle dua kavramının insanı, Tanrıyı ve koşulları değiştirmesinin imkanı açıklanmış oldu.Allah ? insan ilişkisinin doğru şekilde ortaya konulabilmesinde dua kavramı önemli bir yere sahiptir. Ancak kelam ilminde bu kavram yerine kader kavramının yazgıcı anlamda daha etkin olduğu görülmüştür. Oysa dua kavramı, fatalist kader yorumuna zıt bir anlam taşımaktadır. Bu yorumda değişime yer yok iken dua, en temelinde bir değişim çağrısıdır.Dua, hiçbir ön şart olmaksızın insanın birey olarak varlığını fark etmesi anlamını taşımaktadır. Zira insanın yaratanla direk bir iletişimi olan duada, yapıp etmelerin önceden belirlendiği kabul edilen kader yorumunun aksine bireyin özgürlüğü de önem kazanmaktadır.AbstractThe subject, prayer-faith relationship was taken into consideration, includes introduction and three chapters.In introduction, I interpreted why prayer was not considered as a subject in Islamic theology. At the same time I emphasized the importance of prayer as a form of communication in theology.In first chapter I put forth the basic meanings of prayer concept and the usage of them in the Kuran. Todefine the radius of meaning, synonymous and antonymous words were also mentioned.In second chapter, I dwelt upon faith as the second concept of the thesis. I specifically deliberated the meaning of the concept in according to theological discussions which were effective to make the word conceptual. In this regard I mentioned the usage of the concept in the Kuran.In third chapter, I discussed notionally two sides of the prayer God and mankind to be understood whether the traditional faith belief gives ability to prayer or not. I emphasized how the change which is the target of the prayer compatible with the faith belief. In this way I explained how the prayer concept can change the mankind, God and conditions.The prayer concept is a very essential role to describe correctly the relationship of God and mankind. However ,instead of this concept the faith concept was seen fatalistically more effective in Islamic theology. Yet, prayer concept has an antagonistic meaning to fatalistic faith. There is no change in this explanation meanwhile the prayer basically is a change call.The prayer has the meaning of the mankind noticing himself as an individual without any preliminary conditions. Because in the prayer which has a direct communication between the Creator and mankind the freedom of individual to become important in contrary to fatalistic faith which all actions were predestined.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Ehl-i sünnet siyaset düşüncesinin yapısı ve sorunları
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003) Evkuran, Mehmet; Akbulut, Ahmet
  • No Thumbnail Available
    Item
    FAHREDDİN RÂZÃ ;DE BİLGİ TEORİSİ
    (SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, 2006) Bozkurt, Mustafa; Akbulut, Ahmet
    Konu bilgi teorisinin genel problemleri baglamında ele alınıp, Râzî'nin görüslerinin tespiti seklinde bir giris ve iki bölümden olusmaktadır. Giris bölümünde Râzî'nin epistemolojisinin üzerine kuruldugu temeller üzerinde duruldu, bilgi teorisinde Râzî'nin kullandıgı kavramlar ele alındı. Birinci bölümde, bilginin imkanı tartısıldı ve Râzî'nin tercihinin bilginin imkanı yönünde oldugu belirtildi. Râzî'nin, bilginin tanımlanamayacagı seklindeki genel görüsünün temelinde Aristo mantıgının tanım anlayısının yattıgı tespit edildi. Râzî, bilginin tanıma ihtiyacının olmadıgını belirtmekle beraber, günümüz bilgi kuramında yapılan bilgi tanımına benzer bir bilgi tanımı yaptıgı görülmüstür. İkinci bölümde bilginin kaynakları ve türleri üzerinde durduk. Râzî, bilginin kaynakları konusunda kelamcılar gibi davranırken, konunun islenis seklinde filozofların yöntemini benimsemistir. Kendine özgü bir bilgi teorisi ortaya koyan Râzî, hem filozoflardan hem de kelamcılardan etkilenmistir. Konuları felsefi kavramlar ve tartısmalarla islemistir. Onun bu tarzı, kendisinden sonrakiler için bir model olusturmustur. Bilginin türleri konusunda bilen merkezli bir bilgi anlayısını benimseyen Râzî, ilahi bilgi ve beseri bilgi seklinde farklı bilgilerden bahsetse de temelde böyle bir ayrımı benimsememistir. Râzî'nin, varlık temelli bir bilgi anlayısına sahip oldugunu, bilginin tanımı konusundaki yaklasımlarının ise ilahi bilgi konusunda bazı sorunlar tasıdıgını gözlemledik. Beseri bilginin bir kısmı olan istidlali bilginin Râzî epistemolojisinde önemli bir yere sahip oldugunu gördük. Râzî, her alanda istidlal yapmanın mümkün oldugunu, istidlal yaparken önemli olanın dogru bilgilere baglı olarak istidlal yapmak oldugunu belirtir.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Fahreddin Razi'de bilgi teorisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006) Bozkurt, Mustafa; Akbulut, Ahmet; İlahiyat
    The subject of thesis is on the views of Fakhr al-Din al-Râzû in the context ofgeneral problems of knowledge theory. The thesis consists of one introduction andtwo chapters.In the introduction, the principles upon which Razi?s epistemology was basedand the concepts used by al-Râzû in his knowledge theory have been dealt with.In first chapter, the possibility of knowledge has been discussed stating thatRazi?s preference was in favor of the possibility of knowledge. It has been identifiedthat in the basis of al-Razi?s general view that the knowledge can not be defined liesthe definition understanding of Aristotelian logic. It concluded that al-Râzû made asimilar definition of knowledge theory to the present knowledge theory, though heargued in general that the knowledge does not need for any definition.In the second chapter, the sources of knowledge and its types have beendiscussed. While al-Râzû approached the sources of knowledge as that ofTheologians, he adopted the method of philosophers when discussing them. Al- Râzûwho established a peculiar theory of knowledge was influenced from both thetheologians and philosophers. He studied the subjects with philosophical terms andphilosophical discussions. And this method of his set an example for his followers.Al-Râzû, who adopted a subject centered understanding of knowledgeconcerning the types of knowledge, fundamentally did not divide the knowledge,although he referred to different knowledge such as divine and human knowledge.It is observed that al-Râzû had a being centered understanding of knowledge and thathis views of the definition of knowledge contain some problems from the angle ofthe divine knowledge. It is seen that the deductive knowledge as a part of humanknowledge had a significant place in al-Râzû?s epistemology. In al-Râzû?s opinion,one must deduce in accordance with the true information, though it is possible tomake deduction in every matter.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Fetânet sıfatı bağlamında Hz.Peygamber’in örnekliği meselesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü) Akdemir, Furat; Akbulut, Ahmet
    Peygamberlik, İslâm Dînînin temel kurumlarından biridir. Peygamberler, vahyin anlaşılması ve pratiğe yönelik boyutunu ortaya koyan örnek şahsiyetlerdir. Tezimizde, peygamberlerin fetânet sıfatı bağlamında örnekliği sorunu işlenmiştir. Dolayısıyla sünnetin dindeki konumu, anlam ve mahiyeti ortaya konmaya çalışılmıştır.Tezimizin giriş bölümünde, peygamberlerin emânet, fetânet, ismet, sıdk ve tebliğ sıfatları ele alınmıştır. Bu sıfatların sözlük ve terim anlamları, Kur’an’da hangi anlam bağlamlarında kullanıldığı işlenmiştir. Ayrıca bu sıfatların İslâm düşüncesindeki anlamları, Kur’an bağlamında değerlendirilmiştir.Birinci bölümde; Kur’an-ı Kerim’de geçen peygamberlik ile ilgili kavramların kelime ve terim anlamları işlenmiştir. Bu kavramların, Kur’an’da geçen anlam boyutu ve peygamberlik ile ilgili bağıntısı üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu kavramlar, peygamberlik kurumu ile ilgili içerdiği anlamları çerçevesinde sınıflandırılmıştır. Peygamberlere isim, görev ve nitelik olarak kullanılan kavramlar şeklinde tasnifi yapılmıştır.İkinci bölümde; Fetânet sıfatı bağlamında peygamberlerin örnekliği sorunu işlenmiştir. Vahyin sözlük ve terim anlamları, vahyin mahiyeti ve kaynağı konusu, vahiy nübüvvet ilişkisi, akıl vahiy ilişkisi, vahyin geliş şekilleri, Kur’an dışı vahyin imkanı konusu ele alınmıştır. Ayrıca sünnetin kaynağı, vahiy ile ilişikilendirilmesi, Kur’an dışı vahyin Kur’aniliği sorunu, kudsi hadisinn mahiyeti ve vahiy olma imkanı sorunu, Hz.Peygamber’e itaat konusu işlenmiştir.Üçüncü bölümde; Hz. Peygamber’in bilgi kaynakları, içtihadı, yanılmaları ve sünnetin mahiyeti ve değeri konusu ele alınmıştır. Bu bağlamda Kur’an’da Hz. Peygamber’e yapılan uyarılar, vahiy tarafından, sahabe tarafından ve Peygamber’in kendi içtihadlarını düzeltmesi konusu işlenmiştir. Ayrıca Kur’an’da peygamberlerin beşeri boyutu, masumiyeti ve gaybı bilme imkanları da bu bölümde irdelenmiştir.AbstractProphethood is one of the fundamental institutions of Islam. Prophets served to understand divine revelation on the one hand and acted as model to show how to apply this revelation to real life on the other. Our thesis is concerned with the prophetic character which is called as intelligence (fetânet) that involves their being as model for others. Accordingly I will enhance the substance and meaning of the lifestyle of the prophet (sunnah) and its position in the religion. In the introduction I have covered the attributes of prophets such as emânet (thrustworthy) fetânet (intelligence), ismet (infallibility), sıdk (propriety) and tebliğ (mission). The lexical and technical senses of these attributes are elaborated in connection to their usage in the Qur’an. The first chapter approaches terms and words in relation to prophethood. These terms in the Qur’ān are clarified in position of senses/meanings and in relevant correlation to prophethood. They also are categorized in context of prophetic organization/institute (kurum) und their containing meanings. The terms used for prophets are classified in name, duty and property/character. The second chapter approaches the prophets as examples in terms of their intelligence. The lexical and technical sense of revelation, its essential character and its relation to messengership and prophethood and related issues are handled. Besides, the relationship between sunnah of the prophet and its connection with the revelation and the issue of obeying the prophet should be considered as part of revelation is also tackled in my thesis. The third chapter covers the source of knowledge, consensus (ijtihād), errancy and the essence and value of sunnah of the last prophet. In the coherence of the admonishments in the Qur’ān towards the Prophet, some critical questions raised by the companions to the Prophet are also dealt with in the study. We also researched the human dimensions of the prophets in the Qur’ān, their innocence and their capability of predicting the future. All these points have been searched systematically and analytically in the study from theological point of view putting the Qur’anic mentality into the axes.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Gazali'de ilahi ilim ilahi irade ilişkisi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010) Çetin, Rabiye; Akbulut, Ahmet; Other
    In this study, the main concern is the ideas of Ghazali (1058-1111) about relationship between divine knowledge ande divine will (iradah) . During this study, Farabi (871-950), IbnSina?s (981-1037) and İbn Rushd (1126-1195) approaches have also been considered.Ghazali; charged Muslim philosophers with unbelief (kufr) on three counts: the eternity of the world, , God?s knowledge of particulars and bodily resurrection .This study consists of three parts:At the first part, Ghazali?s ideas about divine knowledge is dealt with. Additionaly issue of God?s knowledge, Indelible Tablet (al-luah al-Mahfuz) and issue of God?s knowledge of particulars. According to him the philosophers could not prove that God knows the particulars.At the second part, Ghazali?s ideas about divine will) is dealt with. He accepts the only true agent is Allah. Thus he rejects causal necessity and lined God?s almighty. Further Ghazâlî?s thinks about miracle is dealt with. Ghazali have pointed out conceptions of agent, cause, âdet when he explains relationship between God and world.At the third part, Ghazali?s ideas about creation is dealt with. Ghazali have accepted the world?s creation out of nothing (ex nihilo). He rejects idea an eternal world. Besides he have rejected the theory of emanation. According to him the philosophers could not prove that His creation.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Hanbeli akaid sistemi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003) Bulut, Zübeyir; Akbulut, Ahmet; İlahiyat
    Following the prophet two main tendencies arose: One put emphasis on reason who were called AM al-Ray, and those who put emphasis on the first generation in understanding Islam, called AM el-Hadith. Hanbelite sect was established by Ahmad b. Hanbal and his successors after the mihna events gone through in Mihna process between Mutazila and AM al-Hadith. Mutazila who was the chief actor of these events not only did have an negative effect on Ms own Mstory, but also on the history of reason which was essential to interpret Holy Qur'an rationally, as their negative activities were supported by reason. In Hanbelite school belonging to Arabic race is predominant, accordingly their social, cultural, etc. Life affected them in creating a conservative religious structure with regard to Qur'an, Hadith, Companions of the Prophet, and Successors of Companions. According to their approach what is outside of their approach such as reasonong or analogy is nat but going astray. When establishin their credal system, Hanbelites referred to the Holy Qur'an, Hadith and rarely to the sayings of Companions and their Successors. Considering that God and His attributes can not proberly under stod and interpreted, Hanbelites avoided of interpreting them and left their meanings to God. This understanding is called 'Tafwid' in theologial literature. As the offical sect of Kingdom of Saudi Arabia, Hanbelite sect has many advantages of bein prpogated and expanded through publishing its offical documents and propagating its doctrine.
  • No Thumbnail Available
    Item
    II. Meşrutiyet Döneminde dini düşünceyi yenileştirme hareketleri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001) Ünal, Yaşar; Akbulut, Ahmet; İlahiyat
  • No Thumbnail Available
    Item
    “İlim” ve “ruh” kavramlarının felsefe-kelam ilişkisi bağlamında değerlendirilmesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005) Geçdoğan, Rabiye; Akbulut, Ahmet
  • No Thumbnail Available
    Item
    İmam-ı Maturidi'de peygamberlik
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003) Ejhar, Kalmahan; Akbulut, Ahmet; İlahiyat
    The theme "Propriety" in islam is the second most important them after 'The Existancy and Oneness of Allah". Because an divine commands and prohibitions are being informed to people by thes soot mediation. Because of the influence of Ehli Kitap culture on muslims by time the mentality of the word "Propriety" and the mentality of word "Propriety" Kuran does not svits with each other. Prophets were given some superior quality that normal human being doesn't have. From time to time the great interest of people about Prophets and drom generation to the existed information. These additions were reflected not only to the Holy Beoks, but also to their comment The most important part these informations is as they didn't reflect the truth about Prophets most of them are look like a legend. Now, in tile thought tocorrect these incorreck mentality we thought that there is a need in studying the mentality of Prophety by imam-i Maturidi. Our sudy contains three part 1) in the first part we dealed with the opinions of Maturidi on the means of prohety: the aim of sending prophety of humanity for the prophets. 2} in the second part we tried to make clearness of Maturidi's poinions on confirmation of prophety; the indication of the miracle to the prophety that we cant even imagine apart from prophety; the kind's of minracles; the miracle itself; and the themess "Divine inspiration", "God's Revelation"; and the then» "Mind". 3) in the third part we discussed the opinions of Maturidi on the thme "The Sosiety of Prophety"; and we tried to clarift the meanings of words and technical terms of concerpts of Prophet and Prophetic or Pertaining to Mohammed.
  • No Thumbnail Available
    Item
    İnsan egemenliğinin teolojik temelleri
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011) Ünal, Yaşar; Akbulut, Ahmet; Other
    Sovereignty is a concept that has been debated for ages in different dimensions. The underlying question here is based on the issue, 'to whom sovereignty belongs'. In Islamic culture it is doubtless that Creative-Existent Sovereignty belongs to Allah. The central issue here is whether God has endowed man with sovereignty or not.Man, so as to be regarded as responsible being, has to have sovereignty. Otherwise, the concepts, 'responsibility' and 'accountability' would mean nothing. God created each individual as sovereign and demanded that he should practise his sovereignty rightly. Offering solutions to man, God has guided and led mankind. Man's responsibility is that he should be conscious of his role that God has designated man as sovereign on earth, thereby producing goods and offering services in the best way. This study aims at putting forward that man is the sheer political sovereignty on earth. In the introductory part, the various meanings of the concept is dealt with in detail.In the first part, the approaches to the realm of sovereignty within the framework of God-man-universe have been examined. The founding components of individual sovereignty, which are freedom, free-will, omnipotence, and responsibility, have all been dealt with such issues as individual, individuality and uniqueness of man, accordingly.In the second part of the study, social sovereignty has been focused upon. In this part, as well as politics and political power, superiority of law, hilafet and vekalet (ultimate power of God on earth and its distribution and implementation by man, His shadow on earth), phenomenon of tradition and weakening impacts of tradition over the sovereignty of an individual. Finally, the principle of secularism and its influence directed towards the realisation of individual sovereignty have been dwelt upon.
  • No Thumbnail Available
    Item
    İnsansız hava araçları için otopilot geliştirme ve simülasyonu
    (Fen Bilimleri Enstitüsü, 2021) Çantaş, Yasemin; Akbulut, Ahmet; Fen Bilimleri Enstitüsü
    İnsansız Hava Araçları (İHA) uzaktan kontrol edilebilen, içerisinde fiziki olarak pilot bulundurmadan uçabilen hava araçlarıdır. Bu sebeple insansız hava aracı sistemleri karmaşık yapıda olup, birden fazla alt sistemin birlikte çalışabilmesi ile görevlerini yerine getirebilmektedir. Teknolojik gelişmelere bağlı olarak insansız hava araçları, mevcut görevlerini müdahale olmaksızın gerçekleştirebilecek robotik yapılara evrilmiştir ve insansız hava araçları için otopilot sistemleri önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Otopilot sistemleri, hava aracının otomatik olarak kontrol edilebilmesini sağlar. Otopilot, kuyruk ve kanatlarda yer alan kontrol yüzeyleri ve motoru kontrol ederek, uçağın belirlenen amaçla uçmasını hedeflemektedir. Bu tez raporunda, insansız hava araçları için otopilot geliştirme ve benzetimi gerçekleştirilmiştir. Öncelikle doğrusal olmayan iki farklı platform modeli, Matlab/Simulink ortamında belirlenen denge (trim) koşullarında doğrusallaştırılmış ve elde edilen doğrusal modeller ile doğrusal olmayan modellerin karşılaştırması yapılmıştır. Seçilen iki platform modeli için Matlab/Simulink ortamında PID tabanlı otopilot geliştirilmiş ve test sonuçları verilmiştir. Aynı zamanda geliştirilen otopilotun X-Plane programı ile yazılım döngüsü (SIL) tabanlı benzetim ortamı hazırlanmış ve benzetim sonuçları gösterilmiştir. Buna ek olarak, platformlardan bir tanesinde yapısal değişikliğe gidilmiş ve yapısal değişiklikler sonrasında ortaya çıkan yeni platform için Matlab/Simulink ortamında hem PID tabanlı hemde LQR tabanlı otopilot geliştirilmiş ve test sonuçları verilmiştir. Son olarak platformda yapısal değişimden kaynaklı kütle değişiminin otopilot üzerine etkisi incelenmiştir. Unmanned Aerial Vehicles (UAV) are aerial vehicles that can be controlled remotely and fly without a pilot. For this reason, unmanned aerial vehicle systems are complex and can fulfill their duties with the multiple subsystems. Due to technological developments, unmanned aerial vehicles have evolved into robotic structures that can perform their current tasks without intervention, and autopilot systems for unmanned aerial vehicles have become an important research subject. Autopilot systems allow the aircraft to be controlled automatically. The autopilot aims to fly the aircraft with the specified purpose by controlling the control surfaces on the tail and wings and the engine. In this thesis report, autopilot development and simulation for unmanned aerial vehicles has been performed. First, two different platform models, which are non-linear, were linearized in the equilibrium (trim) conditions determined in Matlab/Simulink environment and the linear models obtained were compared with the nonlinear models. PID based autopilot was developed and given test results in Matlab/Simulink environment for two platform models. At the same time, software in loop (SIL) based simulation environment was prepared with the X-Plane program of the autopilot and simulation results were shown. In addition, a structural change was made in one of the platforms and both PID-based and LQR-based autopilot were developed and given test results in Matlab/Simulink environment for the new platform that emerged after structural changes. Finally, the effect of weight change due to structural change on autopilot on the platform was examined.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Kâdî Abdulcebbâr'ın Kur'ân tasavvuru
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020) Civek, Metin; Akbulut, Ahmet; İlahiyat Fakültesi
    Müslüman düşünce tarihinde Kelâmi tartışmaların ortaya çıkmasında ve gelişmesinde etkili olan önemli meselelerin başında Kur'ân'ın konumlandırılması ve anlaşılması konuları gelmektedir. Bu tezde, bu mesele, Kâdî Abdulcebbâr düşüncesi özelinde ele alınmıştır. O, Kur'ân'ı, akıl, dil ve olgu zemininde ortaya çıkmış makul yani insan tarafından anlaşılabilen bir ilahi hitab olarak değerlendirmiştir. Tez: giriş, birinci bölüm, ikinci bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde, vahiy kavramı ve vahiy konusuna ilişkin Kelâmî yaklaşımlar ele alınmıştır. Birinci bölümde, Kâdî Abdulcebbar'ın vahiy anlayışı, vahyin nüzulü ve vahyin unsurları üzerinden açıklanmıştır. İkinci bölümde ise, Kur'an'ın dilsel yapısı, mahiyeti ve yaratılmışlığı Kâdî Abdulcebbar'ın düşünceleri üzerinden ele alınmıştır. Sonuç olarak, Kâdî Abdulcebbâr, doğru bir Kur'an tasavvuru ve doğru bir yorum yöntemi ortaya koymaya çalışmaktadır. O, Kur'ân'ı konumlandırma ve anlama noktasında yanlış bakış açılarına sahip olduğunu düşündüğü grupları eleştirmektedir. Kâdî Abdulcebbâr, Kur'an'ın, olguyu dikkate alarak akıl ve dil çerçevesinde anlaşılması gerektiğini ifade etmektedir. Positioning and understanding of the Qur'an is one of the most important issues influencing the emergence and development of Kalami discussions in the history of Muslim thought. In this thesis, this issue has been dealt with in the special thought of Qadı Abdulcebbar. He considered the Qur'an as a divine speech that appeared on the basis of reason, language and fact, which is reasonable, that is, understandable to man. Thesis: consists of introduction, first chapter, second chapter and conclusion. In the introduction, the concept of revelation and Kalami approaches on revelation are discussed. In the first chapter, the understanding of revelation of Qadı Abdulcebbar is explained over the revelation and the elements of revelation. In the second chapter, the linguistic structure of the Qur'an, the creation and nature of the Qur'an are discussed through the thoughts of Qadı Abdulcebbar. As a conclusion, Qadı Abdulcebbar is trying to present a correct concept of the Qur'an and a correct method of interpretation. He criticizes the groups that he thinks have wrong perspectives in positioning and understanding the Qur'an. Qadı Abdulcebbar states that the Qur'an should be understood within the framework of reason and language, taking into account the phenomenon.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Kelâm'da Allah'ın vekâleti meselesi
    (Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2017) Aydın, Muhammet; Akbulut, Ahmet; Sosyal Bilimler Enstitüsü
    İnsanın yeryüzündeki serüveni kendi iradesi sonucunda gerçekleşmiş değildir. Allah, iradesiyle varlığı ve insanı yaratmayı dilemiştir. Bu aşamada Allah, tüm varlığa vekâlette bulunarak tasarrufta bulunmuştur. Yani varlığı ve insanı yaratmıştır. İnsanı belli yeteneklerle donatmakla kalmamış, yaratılış amacı konusunda insana rehberlik etmiştir. Allah, insana lutuf olmak üzere onun cinsinden elçiler görevlendirmiştir. Ancak elçinin insanla aynı ontolojik kategoriden seçilmesi insanlar tarafından doğru/sağlıklı değerlendirilememiştir. Hatta Kur'an'a bakılırsa tarihte yanlış elçi algısının uzun geçmişi vardır. Yanlış peygamber algısı sadece elçilikle ilgili olumsuzluklara değil, diğer temel kavramlarla ilgili bazı sapmalara da yol açmıştır. Şöyle ki Allah tasavvurundaki sapma, insanın konumu, özgürlüğü ve sorumluluğu gibi dinin en temel konularına etki etmektedir. Bundan ötürü yalnız vekâlete değil, velâyet, vesâyet, kefâlet ve hilâfet gibi diğer kavramlara da değinmek gerekmiştir. Sonuçta dini/teolojik alanda geçerli görmediğimiz vekâletin, siyasi ve hukuki alanlarda geçerli olabileceği söylenebilir. Zira insanın sorumluluğu ve özgürlüğü yara almamalı ve insanın yaratılış amacı anlamını kaybetmemelidir. Dolayısıyla Allah yegane vekildir. O'nun dışında hiç kimse vekîl değildir. Peygamberler sadece elçidirler. Bu sürecin vekâlet adına akâmete uğratılmaması gerekir. Kelâm ilmi de bu manada üzerine düşen görevi yapmalıdır. Man's adventure on earth is not a result of his own will. With giving wakālah to the beings, Allah did an act. In other words, He created the beings and humans. He not only gave certain abilities to human beings, but also conducted them with the aim of creation. As a mercy, Allah sent messengers to humans. However, choosing the messenger from the same ontological category of human beings could not be evaluated properly by humans. According to Qur'ān, there is a long past on the incorrect perception of the messenger. The incorrect perception of the messenger caused not only negativities about prophethood but also misperception about other basic concepts. Aberration from the realisation of Allah and prophet affects the most basic concepts of religion such as the status, freedom and responsibility of man. Not only wakālah, other concepts related to it such as walāyah, kafālah, ḥilāfah and waṣāyah should be mentioned as well. It could be said that wakālah, the concept which we do not accept as valid in the theological area, could be accepted as valid in political and legal areas. However, the responsibility and freedom of man and human being's creation aim should not lose their meanings. Allah is the Only Wakīl. Except for Allah, no one is the Wakīl. Prophets are just messengers. This process should not be prevented on behalf of wakālah. The science of kalām should do its part.